Sứ điệp Mùa Chay 2020 của Đức Giáo Hoàng Phanxicô

“Nhân danh Đức Kitô, chúng tôi nài xin anh em hãy làm hoà với Thiên Chúa.” (2Cr 5,20)

Anh chị em thân mến,

Trong năm nay, một lần nữa xin Thiên Chúa ban cho chúng ta khoảng thời gian thuận lợi để chuẩn bị mừng lễ, với trái tim đổi mới nơi mầu nhiệm lớn lao về cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu; đó là nền tảng của đời sống Kitô hữu, cá nhân và cộng đồng. Chúng ta phải liên lỷ trở về với mầu nhiệm này trong tâm trí, vì nó sẽ tiếp tục triển nở trong chúng ta nhằm đo mức độ chúng ta cởi mở với sức mạnh thần khí và đáp lại với sự tự do và quảng đại.

1. Mầu nhiệm Vượt Qua như là nền tảng của hoán cải

Niềm vui của Kitô hữu đến từ việc lắng nghe và chấp nhận Tin Mừng về cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu. Lời rao giảng đầu tiên (kerygma) này tóm tắt mầu nhiệm tình yêu của Ngài “rất thật, rất chân chính, rất cụ thể đến nỗi nó mang đến cho chúng ta một mối liên hệ đầy đối thoại chân thành và hiệu quả.” (Tông Huấn Christus Vivit, 117). Bất cứ ai tin thông điệp này, đều từ chối lời dối trá rằng cuộc sống của chúng ta được làm những gì mình muốn. Hơn nữa, cuộc sống được sinh ra từ tình yêu của Thiên Chúa Cha, từ khao khát của Người, nhằm ban cho chúng ta sự sống dồi dào (x.Ga 10,10). Ngược lại, nếu lắng nghe lời cám dỗ của “cha kẻ dối trá” (Ga 8,44), chúng ta có nguy cơ rơi vào vực thẳm của ngu xuẩn và trải nghiệm hỏa ngục ngay trên trần gian này, như ta chứng kiến nhiều biến cố đau thương nơi kinh nghiệm cá nhân và tập thể. 

Trong Mùa Chay năm 2020 này, tôi muốn chia sẻ với mọi Kitô hữu những gì tôi đã viết cho người trẻ trong Tông huấn Christus Vivit: “Hãy chăm chú nhìn vào vòng tay rộng mở của Đức Kitô chịu đóng đinh, hãy để mình được Chúa cứu đi cứu lại. Và khi các con đi xưng tội của mình, các con hãy tin chắc vào lòng thương xót của Người, là điều giải thoát các con khỏi mặc cảm tội lỗi. Hãy chiêm ngắm Máu Người đổ ra với tình yêu cao cả như thế, và hãy để mình được Máu ấy thanh tẩy. Bằng cách này, các con luôn có thể được tái sinh một lần nữa.” (số 123). Cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu không phải là sự kiện quá khứ; đúng hơn, nhờ quyền năng của Chúa Thánh Thần, biến cố ấy là hiện tại, cho phép chúng ta chiêm ngắm và đụng chạm, với đức tin, vào xác thịt của Chúa Kitô nơi những người đau khổ.

2. Khẩn cấp hoán cải

Thật tốt để chiêm ngắm sâu hơn mầu nhiệm vượt qua, nơi đó, Lòng thương xót Chúa hằng bao phủ chúng ta. Thật vậy, kinh nghiệm về lòng thương xót chỉ có thể xảy ra khi “mặt đối mặt”, trong tương quan với Thiên Chúa khổ nạn và phục sinh, “Ðấng đã yêu mến tôi và hiến mạng vì tôi.” (Gl 2,20), trong cuộc đối thoại chân thành giữa những người bạn. Đó là lý do tại sao cầu nguyện rất quan trọng trong Mùa Chay này. Thậm chí hơn cả một bổn phận, cầu nguyện là diễn tả những nhu cầu của chúng ta, để đáp lại tình yêu Thiên Chúa. Tình yêu ấy luôn đi bước trước và đón nhận chúng ta. Kitô hữu ý thức cầu nguyện rằng, dù không xứng đáng, nhưng chúng ta vẫn được yêu thương. Cầu nguyện có thể diễn tả trong nhiều hình thức khác nhau. Nhưng điều thực sự quan trọng trong ánh mắt của Thiên Chúa là để Thiên Chúa nhìn thấu nơi chúng ta, và làm cho trái tim khô cứng của chúng ta được tan chảy, để hoán cải chúng ta nên hoàn thiện hơn trước Thiên Chúa và ý muốn của Ngài.

Trong Mùa Chay thuận lợi này, chúng ta hãy cho phép mình được dẫn đưa vào sa mạc như dân Israel (x. Hs 2,14), để cuối cùng chúng ta có thể nghe được tiếng của Người Tình của ta, và cho phép tiếng ấy vang dội sâu hơn trong chúng ta. Càng gắn bó với Lời Chúa, chúng ta càng trải nghiệm lòng thương xót của Ngài dành tặng cho chúng ta một cách nhưng không. Xin đừng để thời gian ân sủng này trôi qua trong vô ích, trong ảo mộng hão huyền rằng chúng ta có thể điều khiển được thời gian và phương thế hoán cải để về với Ngài.

3. Ước muốn mãnh liệt của Thiên Chúa để đối thoại với con cái Ngài

Sự thật rằng, Thiên Chúa một lần nữa, cho chúng ta thời gian thuận lợi để hoán cải. Chúng ta không nên xem đây là thời gian đương nhiên. Cơ hội mới mẻ này phải đánh thức trong chúng ta lòng biết ơn và khuấy động chúng ta khỏi thói lười biếng. Dù có khi tội ác bi thương hiện diện trong cuộc sống chúng ta, trong Giáo hội và thế giới; nhưng cơ hội này nhằm thay đổi lối mòn của chúng ta để diễn tả rằng, lòng nhân hậu của Thiên Chúa sẽ không làm gián đoạn cuộc đối thoại cứu rỗi giữa Ngài với chúng ta. Trong Chúa Giêsu chịu đóng đinh, Ðấng chẳng hề biết tội là gì, thì Thiên Chúa đã biến Người thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta (2 Cr 5,21). Sự cứu độ này sẽ khiến Chúa Cha trao gánh nặng cho Chúa Con, với sức nặng tội lỗi của chúng ta; vì thế, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI diễn tả: “Thiên Chúa quay lại chống đối chính mình”. (Thông Điệp Thiên Chúa Là Tình Yêu, 12). Bởi, Thiên Chúa cũng yêu kẻ thù của Ngài. (x. Mt 5,43-48).

Cuộc đối thoại mà Thiên Chúa muốn kiến tạo với mỗi người nơi mầu nhiệm Vượt Qua của Con Chí Ái, không phải là cuộc trò chuyện luyên thuyên, giống như người dân Athen cổ xưa, người “chỉ dành thời giờ bàn tán, hay nghe những chuyện mới nhất.” (Cv 17,21). Cuộc trò chuyện như thế được gọi là tò mò trống rỗng và hời hợt, đặc trưng của thế giới trong mọi thời; trong thời đại của chúng ta, nó cũng có thể là việc sử dụng phương tiện truyền thông không đúng cách.

4. Giàu có để chia sẻ, không giữ cho riêng mình

Đặt mầu nhiệm vượt qua vào trung tâm đời sống của ta, nghĩa là cảm nhận lòng trắc ẩn với vết thương của Chúa Kitô bị đóng đinh, nơi nhiều nạn nhân vô tội của chiến tranh, của các cuộc tấn công, từ người chưa sinh đến người già, và các hình thức khác của bạo lực. Chúng cũng có mặt trong các thảm họa môi trường, của cải phân phối không đồng đều, buôn bán người dưới mọi hình thức, và lòng tham vô độ vốn là hình thức thờ ngẫu tượng.

Ngày nay cũng cần mời gọi những người nam và người nữ thiện chí chia sẻ, bằng cách bố thí, hàng hóa của họ cho những người cần nhất, như là những phương tiện cá nhân để dựng xây thế giới tốt đẹp hơn. Bác ái trao ban giúp chúng ta thành người hơn; trong khi đó, tích trữ lại có nguy cơ khiến chúng ta trở nên kém người hơn, vì bị lòng ích kỷ giam cầm. Chúng ta cần và phải đi xa hơn nữa, và hãy xem xét các khía cạnh cấu trúc của đời sống kinh tế. Vì lý do này, vào giữa Mùa Chay năm nay, từ ngày 26 đến 28 tháng 3, tôi đã triệu tập một buổi họp tại thành phố Assisi với các nhà kinh tế trẻ, doanh nhân và người làm thay đổi, với mục đích định hình một nền kinh tế công bằng và toàn diện hơn. Như Huấn Quyền thường lặp đi lặp lại rằng, đời sống chính trị đại diện cho một hình thức bắc ái trổi vượt. (x. diễn từ của Đức Giáo Hoàng Piô XI với Liên đoàn sinh viên Đại học Công giáo Ý, 18 tháng 12 năm 1927). Điều này cũng đúng với đời sống kinh tế, vốn có thể được tiếp cận với tinh thần truyền giáo, tinh thần của các Mối Phúc.

Tôi cầu xin Đức Maria, Mẹ rất thánh để cầu nguyện cho Mùa Chay của chúng ta. Việc cử hành này ước gì sẽ mở rộng tâm hồn mỗi người để nghe tiếng Chúa gọi, để được hòa giải với Ngài, để chiêm ngắm mầu nhiệm vượt qua, và để được hoán cải, nhằm đối thoại cởi mở và chân thành với Thiên Chúa. Theo cách này, chúng ta sẽ trở thành điều mà Chúa Kitô yêu cầu các môn đệ trở thành: Hãy nên muối đất và ánh sáng cho trần gian. (x. Mt 5,13-14).

Phanxicô, 

Rôma, tại đền thánh Gioan Latêranô,

Ngày 7 tháng 10 năm 2019, lễ Đức Mẹ Mân Côi

Chuyển ngữ: Giuse Phạm Đình Ngọc SJ

(dongten.net 25.02.2020)