Thánh Sylvester đánh dấu bước chuyển từ Rôma ngoại giáo sang Rôma Kitô giáo và chứng kiến việc xây dựng các vương cung thánh đường lớn do Hoàng đế Constantin khởi xướng.PHỤNG VỤ CHƯ THÁNH
Ngày 31 tháng 12
THÁNH SYLVESTER I, GIÁO HOÀNG
Thánh Sylvester là vị giáo hoàng đầu tiên của một Giáo hội không còn phải ẩn mình trong các hang toại đạo vì nỗi đe dọa của những cuộc bách hại trong các thế kỷ đầu. Năm 313, trong triều đại của Đức Giáo hoàng Miltiade người Phi châu, Hoàng đế Constantin và Licinius đã ban cho các Kitô hữu quyền tự do tôn giáo hoàn toàn. Ngay năm sau, một linh mục Rôma là Sylvester lên ngôi Giáo hoàng. Theo Liber Pontificalis, ngài là con trai của một người Rôma tên Rufin, còn ngày sinh của ngài người ta cũng không rõ.
Thánh Sylvester đánh dấu bước chuyển từ Rôma ngoại giáo sang Rôma Kitô giáo và chứng kiến việc xây dựng các vương cung thánh đường lớn do Hoàng đế Constantin khởi xướng. Theo Liber Pontificalis, chính ngài đã đề nghị với Constantin xây dựng Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô trên đỉnh đồi Vatican, ngay trên nền một đền thờ cũ dành cho thần Apollon, đồng thời chôn thi hài của Tông đồ Phêrô tại đây. Nhờ sự hợp tác giữa Đức Sylvester và Hoàng đế Constantine, nhiều công trình quan trọng khác đã xuất hiện như Vương cung Thánh đường Latêranô và Nhà Rửa tội Latêranô đã được xây dựng gần cung điện hoàng gia cũ, nơi Đức Giáo hoàng bắt đầu sinh sống; cũng như Vương cung Thánh đường Sessorium (Thánh đường Thánh giá Giêrusalem); và Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô ngoại thành. Tuy nhiên, tên tuổi của Thánh Sylvester chủ yếu gắn liền với nhà thờ mang tên Equiti, được cho là do một linh mục Rôma xây dựng trên đất của mình.
Vị Giáo hoàng “tuyên xưng đức tin”
Vai trò của Đức Sylvester trong các cuộc đàm phán liên quan đến phái Donatist ở Arles và phái Ariô tại Công đồng Đại kết đầu tiên được tổ chức tại Nicea năm 325 ít được ghi lại. Một số tài liệu cho rằng ngài thậm chí không có cơ hội tham dự. Nhưng chắc chắn ngài đã gây ấn tượng sâu sắc với những người đương thời, đến nỗi ngài vừa qua đời đã được tôn vinh công khai là “bậc tuyên xưng đức tin”. Ngài là một trong những người đầu tiên nhận danh hiệu này, sau đó trong thế kỷ IV, danh hiệu này được ban tặng cho những ai dù không chịu tử đạo nhưng đã sống một cuộc đời hiến dâng cho Đức Kitô. Danh hiệu này chắc hẳn cũng gắn với việc ngài đã đóng góp vào sự phát triển của phụng vụ. Có lẽ chính trong triều đại của ngài mà cuốn Martyrologe Rôma đầu tiên được biên soạn; nhờ đó, tên tuổi của Thánh Sylvester được gắn liền với sự hình thành truyền thống thánh ca Rôma.
Hiệp sĩ Vàng
Thánh Sylvester Giáo hoàng còn là vị thánh bổn mạng của một dòng hiệp sĩ gọi là Hiệp sĩ Vàng hay còn gọi là “Kỵ binh Vàng”. Theo truyền thống, dòng hiệp sĩ này được chính Hoàng đế Constantin đích thân sáng lập. Sau nhiều biến động qua các thế kỷ, năm 1841, Đức Giáo hoàng Grêgôriô XVI, trong khuôn khổ cải cách các dòng hiệp sĩ đã tách Dòng Thánh Sylvester ra khỏi Dòng Hiệp sĩ Vàng, ban cho dòng này các quy chế và huân chương riêng. Năm 1905, Đức Giáo hoàng Piô X thực hiện một số chỉnh sửa bổ sung vẫn còn hiệu lực đến nay. Dòng có bốn cấp bậc: Hiệp sĩ, Chỉ huy, Chỉ huy kèm huy chương (Đại sĩ quan), và Hiệp sĩ Đại Thánh giá. Trong ba dòng hiệp sĩ thuộc quyền quản trị của Tòa thánh, Dòng Thánh Sylvestre có thứ bậc thấp hơn, bậc cao nhất thuộc Dòng Piano, kế đến là Dòng Thánh Grêgôriô Cả.
Maria Hải Châu, SSS
Chuyển ngữ từ: vaticannews.va/fr