Từ ngày 10–12/11/2025, Hội nghị Quốc tế với chủ đề “Trí tuệ Nhân tạo và Y học: Thách đố của Phẩm giá con người” diễn ra tại Học viện Augustinianum, Rôma, với sự đồng tổ chức của Hàn Lâm Viện Toà thánh về Sự Sống, FIAMC và FEAMC. Sự kiện quy tụ các chuyên gia quốc tế trong các lĩnh vực y khoa, công nghệ, đạo đức sinh học và thần học để thảo luận về cơ hội, thách thức và định hướng ứng dụng AI trong chăm sóc sức khỏe. Ngay trong ngày khai mạc, Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã gửi đến các tham dự viên Hội nghị một Sứ điệp. Sau đây là toàn văn Việt ngữ Sứ điệp của Đức Thánh Cha:SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC GIÁO HOÀNG LÊÔ XIV
GỬI CÁC THAM DỰ VIÊN HỘI NGHỊ QUỐC TẾ CỦA HÀN LÂM VIỆN TÒA THÁNH
VỀ SỰ SỐNG “TRÍ TUỆ NHÂN TẠO VÀ Y HỌC:
THÁCH ĐỐ CỦA PHẨM GIÁ CON NGƯỜI”
[Trụ sở trung ương Dòng Tên, 10–12 tháng 11 năm 2025]
Tôi gửi lời nguyện chúc tốt đẹp đến tất cả quý tham dự viên Hội nghị Quốc tế với chủ đề: “Trí tuệ Nhân tạo và Y học: Thách đố của Phẩm giá con người” (AI and Medicine: The Challenge of Human Dignity). Đặc biệt, tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn và trân trọng đối với chủ đề mà quý vị đã chọn để cùng suy tư. Cuộc cách mạng kỹ thuật số đang giữ một vai trò trung tâm trong việc định hình điều mà Đức Phanxicô gọi là một “sự thay đổi mang tính thời đại”. Chúng ta hiện đang chứng kiến một thời kỳ của tiến bộ công nghệ mới, vốn, ở một số khía cạnh, có thể so sánh với cuộc Cách mạng Công nghiệp, nhưng lại bao trùm và lan rộng hơn. Sự tiến bộ công nghệ này ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách chúng ta suy nghĩ, làm thay đổi cách chúng ta hiểu các hoàn cảnh và cách chúng ta cảm nhận về chính mình cũng như về người khác. Ngày nay, chúng ta tương tác với máy móc như thể chúng là những đối thoại viên, và vì thế, chúng ta gần như trở thành phần mở rộng của chúng. Theo nghĩa này, chúng ta không chỉ có nguy cơ đánh mất sự hiện diện của những khuôn mặt chung quanh mình, mà còn quên đi cách nhận ra và trân quý tất cả những gì thật sự làm nên nhân tính.
Không có gì phải nghi ngờ rằng sự phát triển công nghệ đã và vẫn đang mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho nhân loại, đặc biệt trong các lĩnh vực y khoa và chăm sóc sức khoẻ. Tuy nhiên, để bảo đảm một sự tiến bộ đích thực, điều thiết yếu là phẩm giá con người và công ích phải luôn là những ưu tiên vững chắc cho tất cả mọi người, cả ở bình diện cá nhân lẫn cộng đồng. Thật dễ dàng nhận ra tiềm năng hủy diệt của công nghệ và và thậm chí của cả nghiên cứu y học, khi chúng bị đặt phục vụ cho các ý thức hệ phi nhân bản. Theo nghĩa này, những biến cố lịch sử luôn là một lời cảnh tỉnh: những công cụ mà chúng ta có trong tay ngày nay còn mạnh mẽ hơn nữa và có thể gây ra những tác động tàn phá lớn hơn đối với đời sống của các cá nhân và các dân tộc. Tuy nhiên, nếu được định hình và thực sự đặt vào việc phục vụ con người, những công cụ ấy cũng có thể mang lại những hiệu quả mang tính biến chuyển và ích lợi.
Từ góc nhìn này, tôi đánh giá cao sự tận tâm của quý vị trong việc khám phá tiềm năng của trí tuệ nhân tạo (AI) trong y học. Sự mong manh của thân phận con người thường bộc lộ rõ rệt trong lĩnh vực y khoa, nhưng chúng ta không bao giờ được quên “phẩm giá hữu thể vốn thuộc về con người đơn giản vì con người hiện hữu và được Thiên Chúa muốn, tạo dựng và yêu thương” (Tuyên ngôn Dignitas Infinita, số 7). Chính vì lý do này, “các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có ơn gọi và trách nhiệm trở thành những người bảo vệ và phục vụ sự sống con người”, đặc biệt trong những giai đoạn mong manh nhất của sự sống (Note Antiqua et Nova, số 71). Điều đó cũng đúng đối với những ai chịu trách nhiệm trong việc sử dụng AI trong lĩnh vực này. Thật vậy, sự mong manh của sự sống càng lớn, thì phẩm chất cao quý đòi hỏi nơi những người được trao phó trách nhiệm chăm sóc càng phải lớn hơn.
Mục tiêu chăm sóc con người nhấn mạnh tính không thể thay thế của các tương quan nhân bản trong bối cảnh này. Tính chuyên nghiệp trong y khoa đòi hỏi không chỉ kiến thức chuyên môn cần thiết, nhưng còn cả khả năng giao tiếp và hiện diện gần gũi với người khác. Y khoa không bao giờ có thể bị giản lược thành việc giải quyết một vấn đề. Cũng thế, các thiết bị công nghệ không bao giờ được phép làm suy giảm mối tương quan cá vị giữa bệnh nhân và nhân viên y tế. Thật vậy, nếu AI là để phục vụ phẩm giá con người và hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, chúng ta phải bảo đảm rằng AI thực sự nâng cao các tương quan liên vị cũng như chất lượng chăm sóc.
Xét đến những lợi ích kinh tế to lớn thường gắn liền với các lĩnh vực y học và công nghệ, cùng với cuộc tranh giành quyền kiểm soát kéo theo, điều thiết yếu là phải cổ võ một sự hợp tác rộng rãi giữa tất cả những ai làm việc trong trong lĩnh vực y tế và chính trị, vượt xa khỏi biên giới quốc gia. Vì lý do này, tôi rất vui khi biết rằng Hội nghị lần này có sự hiện diện của các diễn giả đến từ nhiều châu lục và nhiều bối cảnh khác nhau.
Với những tâm tình ấy, xin quý vị, những người bạn thân mến, biết rằng tôi luôn cầu nguyện để Hội nghị này mang lại nhiều hoa trái phong phú cho quý vị, cho các đồng nghiệp của quý vị, và cho biết bao người sẽ được hưởng lợi từ sự tận tâm và cống hiến quảng đại của quý vị. Tôi xin cảm ơn tất cả, và khẩn xin Thiên Chúa toàn năng tuôn đổ phúc lành trên quý vị và gia đình.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: vatican.va