“Làm thế nào để đức tin của giới trẻ được nuôi dưỡng và phát triển trong bối cảnh kỹ thuật số, đồng thời biến môi trường số thành mảnh đất màu mỡ cho sứ vụ loan báo Tin mừng?” Câu hỏi này càng cấp thiết trước lời mời gọi truyền giáo của Giáo hội Việt Nam.Dẫn nhập
Thời gian gần đây tôi rất vui khi thấy nhiều nơi mừng lễ thánh Carlos Acutis. Mừng vì chúng ta, nhất là giới trẻ đang tìm được hướng đi tốt trong kỷ nguyên số, vốn đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống con người, đặc biệt là giới trẻ. Chính người bạn Acutis đã cho thấy đức tin có thể được diễn tả trên không gian mạng, nơi không chỉ là thế giới ảo. Vì sao?
Chắc không cần con số thống kê, chúng ta đều biết rằng người trẻ Việt Nam, kể cả giới trẻ Công giáo, dành ngày càng nhiều thời gian trên các nền tảng như Facebook, YouTube, TikTok, Zalo… để giao lưu, tiếp nhận thông tin và bày tỏ bản thân. Thế giới ngày nay thực sự trở thành một “ngôi làng toàn cầu” nơi mọi người có thể dễ dàng tiếp cận thông tin và tương tác vượt không gian địa lý.
Trước thực tế đó, từ lâu Giáo hội Công giáo ý thức rằng “thế giới kỹ thuật số” không chỉ là một công cụ trung tính mà đã trở thành một “ngôn ngữ”, một môi trường sống mới của con người thời nay. Từ Công đồng Vatican II với sắc lệnh Inter Mirifica (1963) cho đến Christus Vivit (2019), Giáo hội đã liên tục đào sâu suy tư thần học về truyền thông. Mối quan tâm mục vụ đặt ra: “Làm thế nào để đức tin của giới trẻ được nuôi dưỡng và phát triển trong bối cảnh kỹ thuật số, đồng thời biến môi trường số thành mảnh đất màu mỡ cho sứ vụ loan báo Tin mừng?” Câu hỏi này càng cấp thiết trước lời mời gọi truyền giáo của Giáo hội Việt Nam. Để hiểu thêm về chủ đề này, tôi xin đi vào ba điểm chính: (1) Thế giới kỹ thuật số như một không gian mục vụ thực sự; (2) Những cơ hội và thách đố đối với đức tin người trẻ; (3) Định hướng thần học mục vụ truyền thông từ các văn kiện Giáo hội (Christus Vivit và Inter Mirifica) và những bài học cho bối cảnh Giáo hội Việt Nam.
1. Thế giới số là không gian mục vụ thật sự
Hẳn chúng ta còn nhớ hình ảnh biểu tượng lúc đỉnh điểm đại dịch Covid-19, Đức Thánh cha Phanxicô đã chủ sự buổi cầu nguyện Urbi et Orbi ngày 27/03/2020 tại quảng trường Thánh Phêrô không một bóng người. Tuy vậy, hàng triệu tín hữu trên thế giới đã hiệp thông qua truyền hình trực tuyến. Sự kiện cảm động này cho thấy sức mạnh của truyền thông kỹ thuật số trong việc nối kết đức tin, đem lại niềm hy vọng và sự hiện diện thiêng liêng ngay giữa cảnh “cách ly” thể lý. Từ điểm khởi này, chúng ta cùng suy tư sâu hơn dưới lăng kính thần học mục vụ truyền thông.
Có thể nói gần như tất cả những người trẻ hôm nay đều tham gia vào thế giới kỹ thuật số. Tôi cũng tin rất nhiều người lớn tuổi cũng đang gia nhập vào không gian này. Có lẽ vì thế mà chúng ta nghe đến một cụm từ khá mới: “lục địa kỹ thuật số”, vốn mở ra cánh đồng truyền giáo mới mà Giáo hội cần quan tâm. Thực vậy, Giáo hội nhìn nhận thế giới số chính là “địa bàn” mục vụ thật sự, nơi người trẻ sinh sống và gặp gỡ nhau, chứ không còn là một môi trường ảo tách biệt. Ý tưởng này nghe có vẻ ngộ nghĩnh trong 20 năm về trước. Tuy nhiên, 10 năm trở lại đây Bộ Truyền thông Tòa thánh thêm xác tín về “lục địa kỹ thuật số” như một cánh đồng truyền giáo đích thực. Nghĩa là bằng cách chúng ta cần hiện diện tích cực trong không gian mạng để đối thoại với con người thời nay và giúp họ gặp gỡ Đức Kitô. Nếu đánh mất một trong hai mục đích này, sứ mạng truyền giáo sẽ thất bại. Do đó, ước sao chúng ta cần diễn tả đức tin ngay tại “quê hương số” của giới trẻ, với ngôn ngữ và cách thức phù hợp với họ.
Trên thực tế, Giáo hội toàn cầu đã và đang dấn thân vào không gian số như một lãnh vực mục vụ ưu tiên. Tòa thánh đã thiết lập Bộ Truyền thông, cử hành Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội hàng năm từ 1967, và khuyến khích mọi cấp Giáo hội khai thác các phương tiện truyền thông mới cho sứ vụ. Gần đây, nhân dịp Năm Thánh Truyền thông (2025), các nhà báo, chuyên gia truyền thông cùng suy tư về trách nhiệm truyền tải thông tin chân thực trong kỷ nguyên số. Dịp này, Đức Hồng y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa thánh nhấn mạnh rằng: “Điều làm nên con người chúng ta chính là khả năng tự đặt câu hỏi cho chính mình. Và câu hỏi thách thức mọi người ngày nay là làm thế nào thế giới kỹ thuật số, vốn đang nhanh chóng chuyển đổi động lực xã hội, có thể trở thành phương tiện truyền đạt đức tin? Dĩ nhiên Giáo hội ý thức mình “ở trong thế gian nhưng không thuộc về thế gian”.
Từ quan điểm thần học nhập thể, Giáo hội cũng cần hiện diện trong mọi “nẻo đường” nhân loại, bao gồm cả xa lộ thông tin hiện đại. Đức Phanxicô ủng hộ chúng ta đi đến “các vùng ngoại biên”; Đức Lêô XIV giải thích rõ hơn một chút là “đến các biên giới hiện sinh nơi không còn hy vọng. Nơi đó, Giáo hội cần đến những influencer (người ảnh hưởng) của Thiên Chúa. Nơi đó, chúng ta biết cách lan tỏa niềm hy vọng Kitô giáo cho bạn bè đồng trang lứa. Rõ ràng, thế giới số là mảnh đất thật, nơi đức tin có thể được gieo trồng, lớn lên trong một cánh đồng truyền giáo mới mẻ nhưng không kém phần màu mỡ nếu biết cách chăm bón bằng tình yêu và chân lý Tin mừng.
Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) cũng ý thức sâu sắc điều trên. Nếu đọc Thư Chung của HĐGMVN, chúng ta được gợi hứng bởi ý tưởng này: “Hãy có mặt trong môi trường kỹ thuật số này với ý thức chúng ta là các môn đệ được Chúa trao cho sứ mạng.” Hầu hết các giáo phận hiện nay đều có trang web, trang mạng xã hội chính thức để kết nối với cộng đồng dân Chúa. Nhiều linh mục, tu sĩ và bạn trẻ Công giáo năng động đang sử dụng Facebook, YouTube, TikTok để chia sẻ Lời Chúa, cầu nguyện trực tuyến, hay tổ chức các nhóm thảo luận đức tin trên mạng. Các “giáo xứ điện tử” dần hình thành qua việc phát trực tiếp thánh lễ, lớp giáo lý online, nhóm đọc kinh chung qua Zoom. Đặc biệt, những người trẻ Công giáo tiên phong còn được gọi là “nhà truyền giáo kỹ thuật số”, tình nguyện đem kỹ năng công nghệ phục vụ việc loan báo Tin mừng.
Tóm lại, việc hiện diện truyền giáo trên không gian mạng không còn là lựa chọn tùy ý, mà là đòi hỏi cấp thiết của sứ vụ mục vụ hôm nay. Thế giới số chính là nơi Giáo hội “đến với muôn dân” trong thời đại mới. Tuy nhiên, khi đi vào thế giới ấy, người trẻ Công giáo sẽ gặp cả cơ hội lẫn thách đố to lớn cho đời sống đức tin của mình.
2. Cơ hội luôn đi với thách đố
Đồng tiền luôn có hai mặt, điều này đúng cho cả chủ đề chúng ta đang bàn. Trước hết, Internet và mạng xã hội tạo nên những cách thức mới để truyền thông và thiết lập tương quan, nơi người trẻ dành nhiều thời gian gặp gỡ, đối thoại và chia sẻ với nhau dễ dàng. Nhờ không gian mạng, giới trẻ Công giáo có thể tiếp cận kho tàng kiến thức phong phú về đức tin, từ Kinh thánh, giáo huấn Giáo hội, đến các bài giảng, sách báo, video. Tất cả chỉ vài cú nhấp chuột là chúng ta có thể tiếp cận. Nhiều bạn trẻ tìm thấy cộng đoàn và sự nâng đỡ đức tin qua các nhóm trực tuyến, diễn đàn Công giáo, nơi họ trao đổi, học hỏi và cầu nguyện chung dù ở cách xa về địa lý.
Mạng xã hội cũng trở thành phương tiện để người trẻ thực hành “tân Phúc âm hóa”: họ có thể chia sẻ Lời Chúa, chứng từ sống động hoặc những sáng kiến bác ái đến bạn bè trên Facebook, YouTube, TikTok… Việc loan báo Tin mừng qua mạng xã hội, tin nhắn, bài hát, video – những “ngôn ngữ” quen thuộc của giới trẻ, vốn tỏ ra rất hiệu quả trong việc chạm đến tâm hồn người đồng trang lứa. Tông huấn Christus Vivit cũng khuyến khích hãy tạo không gian tự do để người trẻ hăng hái Phúc âm hóa lẫn nhau “mọi nơi, trong mọi hoàn cảnh”. Như vậy, thế hệ @ có thể trở thành tác nhân chính đem Chúa đến “lục địa số” bằng sự sáng tạo và nhiệt huyết của mình. Thêm vào đó, thế giới số còn mở ra các kênh tham gia xã hội tích cực cho người trẻ có đức tin. Về lý tưởng, chúng ta có thể cất lên tiếng nói ngôn sứ bênh vực sự thật và công lý trên diễn đàn mạng, vận động cho các giá trị Kitô giáo (như bảo vệ sự sống, chăm sóc người nghèo…) và kết nối với các phong trào Công giáo toàn cầu. Quả thật, “những trang mạng đang tạo nên một cơ hội đặc biệt để đối thoại, gặp gỡ và trao đổi với nhau, cũng như để tiếp cận thông tin và tri thức… Internet và các mạng xã hội giờ đây là nơi không thể thiếu để tiếp cận giới trẻ và mời gọi họ tham gia, đặc biệt là vào những sáng kiến và hoạt động mục vụ”. Điều này đặc biệt ý nghĩa tại các quốc gia trẻ như Việt Nam, khi giới trẻ Công giáo có thể dùng mạng làm “ánh sáng và muối men” cho đời, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn phù hợp với Tin mừng.
Tuy nhiên, mặt trái của không gian mạng chính là sự gia tăng nguy cơ “ảo hóa” các mối tương quan. Dù kết nối rộng khắp, người trẻ có thể rơi vào cảnh cô đơn ngay giữa thế giới ảo, khi các tương tác trên mạng thiếu chiều sâu và sự gặp gỡ thân tình trực tiếp. Đức Thánh Cha cảnh báo “đây cũng là lãnh địa của sự cô đơn, lèo lái, khai thác và bạo lực đến trường hợp cực đoan của web đen. Phương tiện số có thể cho thấy nguy cơ phụ thuộc, tách mình và dần mất đi tương quan với thực tế cụ thể”. Thật vậy, nhiều bạn trẻ ngày nay nghiện màn hình đến mức sao nhãng những tương quan gia đình, bạn bè ngoài đời, thậm chí xao lãng việc cầu nguyện, tham dự thánh lễ và các sinh hoạt đức tin truyền thống.
Mặt khác, môi trường mạng đầy rẫy những nội dung độc hại, trái ngược với các giá trị Kitô giáo. Văn hóa hưởng thụ và chủ nghĩa vật chất được quảng bá ồ ạt trên mạng xã hội có thể làm lung lay đức tin người trẻ, kéo họ vào lối sống thực dụng xa rời Tin mừng. Trong bối cảnh này, chúng ta có một bạn đã là thánh hướng dẫn: “Carlo biết rất rõ rằng những cơ chế truyền thông, quảng cáo và mạng xã hội ấy có thể được dùng để biến chúng ta thành những con người uể oải, lệ thuộc vào chủ nghĩa tiêu thụ và những món hàng mới mà chúng ta có thể mua sắm, bị ám ảnh về thời gian rảnh rỗi và bị giam hãm trong những điều tiêu cực. Nhưng Carlo biết cách sử dụng những công nghệ thông tin mới để truyền đạt Tin mừng, để truyền thông các giá trị và vẻ đẹp.”
Một thách đố khác là “tin giả” và chúng ta cũng bị thuật toán lèo lái sở thích và lập trường của mình. Điều này càng mạnh mẽ trong thời đại trí tuệ nhân tạo. Văn hóa mạng đề cao lượt thích, người theo dõi cũng dễ dẫn người trẻ đến lối sống ảo, chú trọng hình thức hơn chiều sâu, thích “sống ảo” để được công nhận thay vì sống thật với căn tính Kitô hữu khiêm nhường. Tất cả những điều này đặt ra nguy cơ “di cư kỹ thuật số”, nghĩa là người trẻ rời xa gốc rễ gia đình và truyền thống đức tin, tự đắm chìm trong thế giới ảo đơn độc và mất định hướng thiêng liêng. Nếu không được đồng hành, nhiều bạn trẻ có thể đánh mất lửa đức tin và cảm thức thuộc về Giáo hội khi họ dành quá nhiều thời gian cho không gian mạng vô bổ.
Thực tế cho thấy, mạng xã hội và internet mở ra thế giới rộng lớn. Tuy nhiên, tiếc rằng rất nhiều người tự bó mình trong khung màn hình nhỏ hẹp. Đức Thánh cha Phanxicô đã tha thiết nhắn nhủ giới trẻ: “Đừng đánh mất tuổi thanh xuân của mình, đừng ngắm nhìn cuộc sống từ ban công… đừng sống cả cuộc đời mình trước cái màn hình. […] Hãy sống! Hãy dấn thân cho những gì tốt nhất trong cuộc sống!”Trong khi đó, đức tin đòi hỏi sự dấn thân nhập thể, tức là bước ra khỏi “thế giới phẳng” để chạm vào thực tế, phục vụ Chúa và tha nhân bằng cả con tim và khối óc. Rõ ràng giữa bối cảnh kỹ thuật số, người trẻ Công giáo Việt Nam vẫn thao thức kiếm tìm ý nghĩa và khao khát cống hiến. Tuy vậy, họ cần được Giáo hội đồng hành để biến những thuận lợi công nghệ thành phương tiện củng cố đức tin, đồng thời vượt thắng những cạm bẫy để giữ vững căn tính Kitô hữu.
3. Định hướng thần học mục vụ truyền thông
Ngay từ thuở bình minh của thời đại truyền thông đại chúng, Giáo hội đã sớm quan tâm đến việc sử dụng các phương tiện truyền thông cho sứ mạng loan báo Tin mừng. Công đồng Vatican II ban hành sắc lệnh Inter Mirifica (1963) về truyền thông xã hội. Trong đó, Giáo hội khẳng định rằng những phát minh kỹ thuật tuyệt vời trong truyền thông có khả năng tiếp cận và ảnh hưởng trên quần chúng khắp hoàn cầu. Inter Mirifica nhìn nhận truyền thông là ân huệ Chúa ban nhưng đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm luân lý nghiêm trọng trong việc sử dụng đúng đắn các công cụ truyền thông thuộc về mọi người liên quan, từ giới báo chí, xuất bản, điện ảnh đến từng độc giả, khán thính giả. Nói cách khác, thần học mục vụ truyền thông của Giáo hội đặt nền tảng trên nguyên tắc: truyền thông phải phục vụ chân lý, phẩm giá con người và lợi ích công ích theo tinh thần Phúc âm. Mỗi Kitô hữu, cách riêng là người trẻ, được mời gọi làm muối men trong môi trường truyền thông, biết phân định để “tìm kiếm và thăng tiến chân lý” qua việc trao đổi thông tin. Tại Việt Nam, Inter Mirifica cũng đã được đón nhận từ sớm. Các đức giám mục từng triển khai những định hướng mục vụ truyền thông dựa trên sắc lệnh này, nhấn mạnh đào tạo người làm truyền thông Công giáo có đạo đức và kỹ năng để phục vụ Tin mừng. Đây là thách đố cần thiết để chúng ta biết cách Loan báo Tin mừng trên không gian mạng.
Bước sang kỷ nguyên kỹ thuật số, giáo huấn Giáo hội tiếp tục phát triển một hướng thần học mục vụ truyền thông năng động hơn, sát với bối cảnh người trẻ. Tông huấn Christus Vivit (Đức Kitô đang sống, 2019) của Đức Thánh cha Phanxicô là thành quả của Thượng Hội đồng Giám mục về giới trẻ. Các ngài dành hẳn một phần bàn về tác động của thế giới kỹ thuật số trên người trẻ và đời sống đức tin (số 86-90). Giáo hội thừa nhận kỹ thuật số mở rộng không gian cho Giáo hội hiện diện mục vụ, cung cấp thông tin độc lập và thúc đẩy người trẻ tham gia các hoạt động xã hội, chính trị lành mạnh. Tuy nhiên, Đức Phanxicô cũng thẳng thắn chỉ ra những giới hạn và khiếm khuyết của hiện tượng này. Ngài cảnh báo về ảo tưởng đánh đồng truyền thông trên mạng với giao tiếp nhân vị thực sự, bởi lẽ “những mối tương quan trên mạng có thể trở nên phi nhân; không gian số khiến mắt chúng ta mù trước nỗi dễ tổn thương của người khác và ngăn cản chúng ta tự mình suy nghĩ”. Có thể bạn khó chịu khi nhận ra Giáo hội luôn cẩn trọng khi dùng internet. Bạn đã đúng, vì Giáo hội thấu hiểu cả mặt sáng và mặt tối của thế giới số đối với đức tin người trẻ, từ đó đưa ra những định hướng mục vụ cân bằng.
Trên bình diện giải pháp, Christus Vivit mời gọi một cách tiếp cận mục vụ đồng thời theo hai hướng. Một là chúng ta vừa tích cực hội nhập vào văn hóa kỹ thuật số của giới trẻ để đồng hành với họ. Hai là Giáo hội vừa kiên quyết thăng tiến những giá trị cốt lõi để người trẻ không đánh mất mình trong thế giới ảo. Đức Thánh cha Phanxicô tin tưởng rằng chính người trẻ có khả năng tìm ra cách tốt nhất để loan báo Tin mừng cho nhau trong thời đại số. Bởi người trẻ rành các “ngôn ngữ” mới nên Giáo hội cần trao trách nhiệm và khuyến khích họ sáng tạo.
Tuy nhiên, Christus Vivit cũng nhắc nhở rằng đừng bao giờ để việc sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại thay thế cho kinh nghiệm sống động gặp gỡ Chúa. Đây là điểm làm nên sự khác biệt và độc đáo của chúng ta. Do đó, mục vụ giới trẻ phải tạo cơ hội để người trẻ cảm nhận tình yêu Thiên Chúa thực sự, thay vì chỉ truyền đạt giáo lý một chiều hoặc sa vào “tuyên truyền” thuần túy trên mạng. Nói cách khác, công nghệ phải là người đầy tớ chứ không phải ông chủ của đời sống đức tin. Giáo hội cần giúp người trẻ sử dụng mạng xã hội “cách khôn ngoan”, nghĩa là biết dừng lại trước những cám dỗ phô trương và hời hợt, biết ưu tiên các cuộc gặp gỡ chân thực và những giây phút thinh lặng cầu nguyện cần thiết. Trọng tâm của hướng dẫn mục vụ là giúp người trẻ tích hợp đức tin vào thế giới số một cách lành mạnh, vừa năng động truyền giáo trực tuyến vừa nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng sâu lắng.
Cho tới tháng 5/2023, Bộ Truyền thông Tòa thánh đã công bố một tài liệu mục vụ có tên “Hướng tới sự hiện diện tròn đầy – Suy tư mục vụ về việc tham gia mạng xã hội”. Văn kiện cập nhật này nhấn mạnh: “Vấn đề không còn là có nên tham gia vào thế giới kỹ thuật số hay không, mà là tham gia như thế nào”. Thật vậy, Giáo hội không chủ trương lánh xa mạng xã hội, nhưng hướng dẫn cách hiện diện trên đó sao cho phản ánh trung thực đức tin và tình bác ái Kitô giáo. Trong số đầu tiên này, Tài liệu cũng mời gọi Giáo hội cần hiện diện với những ai đang trên không gian mạng, trở nên “những người thân cận đầy yêu thương” trên “xa lộ kỹ thuật số”, nghĩa là cư xử với nhau bằng sự tôn trọng, cảm thông và chân thành ngay cả khi trực tuyến. Đây chẳng phải là lời mời gọi dựa trên nền tảng thần học mục vụ sao? Nhờ đó, thế giới ảo không còn vô hồn mà trở thành “không gian mở của văn hóa gặp gỡ”, nơi người trẻ cảm nghiệm được tình huynh đệ và hình ảnh sống động của Giáo hội hiệp hành.
Tại Việt Nam, những định hướng này đang và sẽ được hiện thực hóa qua các chương trình đào tạo và sáng kiến mục vụ truyền thông. Ủy ban Truyền thông Xã hội trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam thường xuyên tổ chức khóa tập huấn kỹ năng truyền thông cho bạn trẻ, nhấn mạnh việc kết hợp nhuần nhuyễn giữa chuyên môn công nghệ với linh đạo và đạo đức truyền thông. Các tham dự viên được học hỏi giáo huấn Giáo hội, thực hành lắng nghe và phân định trong Thánh Thần trước biển thông tin kỹ thuật số, hoặc nói như ngôn ngữ của Thư Chung của HĐGMVN là “đối thoại trong Thánh Thần”. Nhờ đó, chúng ta hiểu rằng làm truyền thông Công giáo không chỉ là truyền tải thông tin (information), mà là thông truyền đức tin (faith). Đức tin này trước hết cần chúng ta trải nghiệm và thực hành, sau là chia sẻ với càng nhiều người càng tốt.
Tóm lại, đức tin cần được hội nhập vào thế giới kỹ thuật số cách sáng tạo nhưng không đánh mất chiều sâu và sự chân thật. Người trẻ Công giáo Việt Nam cần được trang bị cả kiến thức lẫn đời sống cầu nguyện để trở thành “môn đệ kỹ thuật số” đích thực. Thánh Carlo Acutis đã mở lối cho chúng ta, Thiên Chúa sẽ nắm tay chúng ta, Chúa Thánh Thần sẽ soi sáng để chúng ta biết sử dụng ngôn ngữ công nghệ để làm chứng cho Chúa. Trong tiến trình này, sự đồng hành của gia đình, giáo xứ và các mục tử là rất quan trọng. Hơn nữa, Giáo hội cũng cần tiếp tục sáng tạo những mô hình mục vụ mới cho thời đại. Mục đích sau cùng vẫn là dẫn họ đến gặp gỡ trực tiếp Chúa Giêsu và cộng đoàn Hội thánh, bởi không bao giờ được thay thế kinh nghiệm thú vị gặp gỡ Chúa bằng một loại hình “tuyên truyền” có tính giáo điều nào.
Kết luận
Từ những suy tư trên, tôi mạn phép rút ra một vài điểm nhấn mục vụ truyền thông trong bối cảnh Việt Nam. Trước hết, cần tiếp tục đào sâu ý thức rằng thế giới kỹ thuật số chính là “cánh đồng truyền giáo” của Giáo hội thời nay. Mọi chương trình mục vụ giới trẻ không nên tách rời yếu tố truyền thông: các giáo xứ, đoàn thể nên hiện diện tích cực trên mạng xã hội và tạo môi trường lành mạnh để người trẻ kết nối, chia sẻ đức tin trực tuyến. Thứ hai, giáo dục truyền thông có trách nhiệm phải trở thành một phần của việc đào tạo đức tin cho giới trẻ. Nghĩa là, dạy cho họ biết chọn lọc nội dung, biết “gạn đục khơi trong” trước dòng thông tin hỗn độn, và rèn luyện nhân cách theo ánh sáng Tin mừng để sử dụng mạng cách có văn hóa, có đạo đức. Bản thân người trẻ Công giáo cần ý thức hơn về ơn gọi của mình trong thế giới số. Họ được mời gọi làm chứng nhân, làm “muối men” trong môi trường mạng, chứ không chỉ là người tiêu thụ thụ động. Thứ ba, mục vụ giới trẻ trong kỷ nguyên số phải mang tính sáng tạo và đồng hành. Các mục tử cần lắng nghe người trẻ (kể cả qua kênh online) để hiểu họ đang nghĩ gì, cần gì, từ đó đồng hành với họ bằng ngôn ngữ và phương tiện của họ.
Sau cùng, như Đức Thánh cha Phanxicô khẳng định, người trẻ không chỉ là tương lai mà là hiện tại của Giáo hội. Trong hiện tại ấy, thế giới kỹ thuật số là một phần của “hiện sinh” người trẻ mà Giáo hội phải hết lòng chăm sóc. Với chiều sâu của thần học mục vụ và tấm lòng người mục tử, Giáo hội tại Việt Nam được mời gọi trở nên “một người mẹ biết chăm sóc” các con cái mình trong môi trường mới này. Nếu vừa biết tận dụng “những phát minh kỳ diệu” của truyền thông, vừa kiên trì gieo trồng hạt giống Lời Chúa vào tâm hồn người trẻ qua mọi phương tiện, chúng ta hy vọng hạt giống Tin mừng gieo vào “thửa đất internet” sẽ lớn mạnh trong thửa đất tại giáo xứ, trong lòng Giáo hội một ngày không xa. Nơi đó, nhờ ơn Chúa và sự cộng tác của con người, chúng ta sẽ hướng đến năm 2033 để kỷ niềm 500 năm Tin mừng đến Việt Nam, với vụ mùa bội thu.
Tác giả: Lm. Giuse Phạm Đình Ngọc, SJ
Carlo vị thánh của tuổi trẻ.
Lòng tôn sùng Thánh Thể nồng say.
Có Chúa niềm vui tràn đầy.
Có Chúa đời sẽ ngày bình an.
Yêu kính Mẹ Thiên Đàng cõi phúc.
Chuỗi Mân côi khúc nhạc dặt dìu.
Carlo yêu Mẹ rất nhiều,
trở nên gương mẫu sáng chiều thưa kinh.
Internet hết tình sử dụng,
như phương tiện minh chứng tình Cha.
Có Chúa đời sẽ nở hoa,
hết lòng sám hối đậm đà Phúc âm.
(Thơ của ĐGM Giuse Bùi Công Trác sáng tác trong dịp Triển Lãm Thánh Thể tại Trung Tâm mục vụ Sài Gòn)