Ngày 16 tháng 11: Thánh Margarita Scotland

PHỤNG VỤ CHƯ THÁNH

Ngày 16 tháng 11

THÁNH MARGARITA SCOTLAND

Thánh Margarita chào đời năm 1045 tại Mecseknadasd, nước Hungari. Thân phụ của bà là Edouard, người thừa kế ngai vàng của vua Edmond II nước Anh, đang sống lưu vong tại đây sau khi vua Canut của Đan Mạch chiếm lấy vương quốc. Về phía thân mẫu của bà, các nguồn sử liệu không hoàn toàn thống nhất. Margarita là người con thứ hai trong ba người con. Khi Margarita còn nhỏ, sau cái chết của vua Canut, thân phụ của bà quyết định trở về Anh quốc, nhưng chẳng bao lâu ông qua đời. Sau đó, với sự nổi lên của Guillaume le Conquérant người Norman đã buộc bà Agathe, thân mẫu của Margarita phải đưa các con chạy trốn sang nơi khác. Họ tìm được chỗ nương náu tại triều đình vua Malcolm III của Scotland, một vị vua nhân hậu, lịch thiệp và quảng đại. Vua Malcolm lúc ấy đã goá vợ và có một người con trai, vua đem lòng yêu quý cô thiếu nữ Margarita xinh đẹp và thông minh, được giáo dục kỹ lưỡng về lễ nghi và đức tin Công giáo. Ông xin cưới nàng làm vợ. Năm 1070, khi mới hai mươi bốn tuổi, Margarita trở thành hoàng hậu của Scotland.

Một hoàng hậu gương mẫu

Vua Malcolm và hoàng hậu Margarita sống tại lâu đài Edinburgh. Đời sống nơi hoàng cung được tràn ngập bầu khí đạo đức và cầu nguyện hằng ngày. Họ có tám người con: sáu trai và hai gái. Margarita dịu dàng, kiên nhẫn, nhân hậu và ân cần, là mẫu gương của một người phụ nữ hoàn thiện. Bà là người mẹ chu đáo, người vợ hết mực yêu thương chồng và là điểm tựa tinh thần cho vua trong mọi khó khăn. Bà cùng nhà vua thực hành đời sống đức tin, khuyên bảo nhà vua trong việc điều hành chính sự và quản lý quốc gia. Chính nhờ hoàng hậu Margarita, hệ thống phong kiến được du nhập vào Scotland theo mô hình Anh quốc, và ý tưởng về một nghị viện được hình thành. Lâu đài hoàng gia luôn rộng mở để đón tiếp và giúp đỡ người nghèo, người bệnh; ngoài ra, bà còn cho xây các nhà tế bần và quán trọ cho những ai cần chỗ nương thân.

Một nhà cải cách

Với tấm lòng nhiệt thành, Thánh Margarita đã góp phần cải tổ đời sống Giáo hội tại Scotland, giúp các nghi lễ địa phương hoà hợp hơn với phụng vụ của Giáo hội Rôma. Hoàng hậu Margarita quy định việc giữ chay vào mùa Chay, thống nhất ngày Lễ Phục Sinh phải được cử hành đồng nhất một ngày, khuyến khích việc xưng tội thường xuyên và kiêng làm việc xác vào Chúa nhật. Bà cổ võ giáo dục đức tin, thúc đẩy việc xây dựng các nhà thờ, tu viện, nhà nguyện và trường học. Nhờ bà, các tu sĩ Biển Đức đến lập tu viện tại Scotland; nhiều đan viện cổ được khôi phục lại vẻ huy hoàng, và những nhà đón tiếp khách hành hương được xây dựng khắp nơi. Về đời sống riêng trong lâu đài, hoàng hậu dành thời giờ thêu may các phẩm phục phụng vụ, đọc sách thiêng liêng cùng nhà vua và trang trí những cuốn sách ấy bằng đôi tay khéo léo của mình.

Mạnh mẽ hơn cả sự chết

Vào năm 1093, Thánh Margarita lâm bệnh do sức khỏe suy yếu, đúng lúc vua Malcolm và con trai cả của bà phải lên đường cầm quân chống lại Guillaume le Roux, kẻ xâm lược Scotland. Cả hai cha con đều tử trận ngày 13 tháng 11 trong trận Alnwick. Khi hay tin, hoàng hậu đã dâng lên Chúa lời cầu nguyện cảm động được nhiều người biết đến. Những lời cầu nguyện ấy đã được cha giải tội và cũng là vị linh hướng của bà, Cha Théodoric Turgot bề trên đan viện Durham, sau này là Tổng Giám mục giáo phận St. Andrews ghi lại: “Lạy Thiên Chúa Toàn Năng, con cảm tạ Chúa vì đã gửi đến cho con nỗi đau khổ lớn lao này trong những giây phút cuối đời. Với lòng thương xót của Ngài, con hy vọng nhờ đau khổ này, linh hồn con được thanh luyện khỏi tội lỗi.”

Thánh Margarita qua đời ngày 16 tháng 11 năm 1093 tại lâu đài Edinburgh. Năm 1250, Bà được Đức Giáo hoàng Innôcentê IV phong thánh vì gương mẫu đời sống thánh thiện, lòng trung tín với Giáo hội và tấm lòng bác ái của bà đối với tha nhân. Ngôi thánh đường cổ nhất được dâng kính Thánh Margarita chính là nhà nguyện trong lâu đài Edinburgh còn tồn tại cho đến ngày nay.

Maria Hải Châu, SSS

Chuyển ngữ từ: vaticannews.va/fr