Ông Lovera vẫn còn nhớ như in lần đầu tiên ông gặp vị Giáo hoàng tương lai vào năm 1991 tại Colombia.Giọng nói của ông biểu lộ trên hết là lòng tri ân sâu sắc đối với người bạn của mình, Đức Thánh cha Lêô XIV. Chính từ tình bạn được hun đúc hơn ba thập niên này đã ra đời cuốn sách bằng tiếng Tây Ban Nha mang tựa đề From Robert to Leo, do Nhà xuất bản Mensajero ấn hành. Trong tác phẩm này, ông Armando Lovera, nguyên quán Iquitos, Peru, kể lại nhiều giai thoại ít được biết đến về cuộc đời của vị Giáo hoàng đương nhiệm, chẳng hạn như ngày mà nhiều giáo dân ở Trujillo, Peru, tưởng rằng Linh mục Robert Prevost đã qua đời.
Ông Lovera giải thích trong một cuộc phỏng vấn với ACI Prensa, đối tác tin tức tiếng Tây Ban Nha của CNA: “Thực ra, đó là một thanh niên, một tu sinh Dòng Augustino đầy triển vọng, đã tử nạn trong một vụ tai nạn xe buýt khi đang trên đường về Lima đón năm mới”.
Cha mẹ của người thanh niên này, đến từ một vùng nông thôn phía bắc Trujillo, không có điều kiện để đưa thi thể con trai họ về và đã nhờ “Cha Roberto” giúp đưa thi thể về làng của họ.
Ông Armando Lovera và Cha Robert Prevost tại Iquitos, Peru. Ảnh: Armando Lovera
Tác giả kể lại, “Ngài đã lái xe đi về hơn 2.000 kilômét [1.240 dặm] để giúp họ”. Nhưng khi làm các thủ tục [để đưa thi thể về], ông nói tiếp, “họ đã ghi nhầm tên ngài và đưa ngài vào danh sách các nạn nhân,” danh sách này sau đó đã được công bố trên một tờ báo địa phương ở Trujillo.
“Khi biết tin, đặc biệt là những người nghèo nhất trong giáo xứ, họ đã đến nhà Dòng Augustinô trong nước mắt, tay cầm tờ báo, để chia buồn,” ông Lovera thuật lại. Nhưng trước sự ngạc nhiên của họ, chính Linh mục Prevost ra mở cửa.
Ông nói, “Điều gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với tôi trong câu chuyện này là sự sẵn sàng mà ngài luôn thể hiện với bạn bè, và mặt khác, là lòng quý mến của mọi người.”
Ông Lovera còn nhớ rõ lần đầu tiên ông gặp vị Giáo hoàng tương lai vào năm 1991 ở Colombia. Tác giả kể, “Thời điểm đó, trong giáo xứ của tôi, giới trẻ khá ồn ào và thoải mái, và khi nghe nói ngài là một chuyên gia giáo luật, tôi nghĩ, ‘Chắc lại là một quý ông rất nghiêm nghị, khắt khe đây.’ Nhưng ngay khi ngài giới thiệu và chúng tôi trò chuyện, ngài đã xua tan mọi e dè của chúng tôi. Những định kiến tan biến ngay lập tức bởi vì ngài là một người vô cùng dễ gần”.
Cha Robert Prevost và Armando Lovera tại Trujillo, Peru, nơi vị Giáo hoàng tương lai Lêô XIV từng làm cha sở trong thập niên 1990. Ảnh: Armando Lovera
Năm sau, 1992, ông Lovera đến nhà đào tạo Dòng Augustinô ở Trujillo, dưới sự hướng dẫn của Linh mục Prevost. Suốt bảy năm, họ cùng chia sẻ đời sống cộng đoàn và các kinh nghiệm mục vụ, từ đó hình thành một tình bạn sâu sắc vượt qua thử thách của thời gian và khoảng cách.
Ông Lovera hồi tưởng, “Tôi nhận thấy nơi ngài một sự ấm áp đến kinh ngạc. Kể từ ngày đó, ngài chỉ đơn giản là Roberto, hoặc Cha Roberto”.
Cha Prevost làm cha sở giáo xứ Đức Mẹ Monserrate ở Trujillo từ năm 1992 đến năm 1998. Ông Lovera nhớ rõ cộng đoàn trong những ngày đầu: “Vợ tôi là người thuộc giáo xứ đó. Chúng tôi chứng kiến [việc xây dựng] khi nó vẫn còn là một bãi cát, và vào các ngày Chúa nhật, chúng tôi phải mang theo ghế đến tham dự Thánh lễ, với một bàn thờ rất đơn sơ.”
Với sự có mặt của các nhóm nổi dậy có vũ trang trong những khu vực nơi Cha Prevost và các nhà truyền giáo khác thi hành sứ vụ vào những năm 1990, ông Lovera kể lại, “họ được khuyên nên rời đi, nhưng ngài và cộng đoàn của ngài đã quyết định ở lại. Và chứng tá đó đã đánh động sâu sắc đến tôi. Tôi cảm động trước lòng can đảm, ý thức sứ vụ của ngài. Hơn nữa, ngài còn là một nhà toán học. Và tôi thì yêu toán học. Điều đó cũng gắn kết chúng tôi hơn nữa.”
Tình bạn giữa hai người cũng phát triển nhờ âm nhạc, một niềm đam mê chung. Ông nhớ lại, “Cha Roberto rất yêu âm nhạc. Chúng tôi cùng bắt đầu hát nhạc Peru, cũng như các bài thánh ca của Dòng Augustinô. Ngài có giọng hát rất hay và thích hát cùng mọi người”.
Bà Mildred, thân mẫu của Đức Giáo hoàng, là một giọng contralto (giọng nữ trầm) nổi tiếng tại Chicago
Khuynh hướng âm nhạc của Đức Giáo hoàng có nguồn cội sâu xa. Như ông Lovera kể lại trong sách, thân mẫu của ngài Prevost, bà Mildred, là người chơi đàn organ và là một giọng nữ trầm (âm vực nữ thấp nhất) nổi tiếng ở Chicago, từng tham gia Liên hoan Âm nhạc Chicagoland năm 1941. Bà cũng hát bài “Ave Maria” với lòng sùng kính trong các Thánh lễ Chúa nhật.
Ông Lovera kể rằng, nhiều năm sau, cây đàn organ điện của bà Mildred đã được đưa đến nhà đào tạo Dòng Augustinô do Cha Prevost thành lập ở Trujillo. Khi nghe điều đó “tôi rất ấn tượng. Có điều gì đó từ thân mẫu ngài, từ đức tin của bà, vẫn tiếp tục vang vọng ở đó. Tựa như lời cầu nguyện của bà vẫn tiếp tục ở giữa chúng tôi,” ông giải thích.
Khi Cha Prevost được bổ nhiệm về Chicago năm 1999, tình bạn của họ vẫn được duy trì nhờ công nghệ. Ông Lovera kể, “Chúng tôi trao đổi email. Ngài là một người rất dễ gần. Sự thân tình đó không bao giờ bị mất đi”.
Ông Armando cùng vợ và cha Robert Prevost tại Valladolid. Ảnh: Armando Lovera
Qua nhiều năm, ông Lovera dần hiểu rằng sự giản dị của Cha Prevost ẩn chứa một ơn gọi phục vụ sâu sắc. “Ngài chưa bao giờ tìm kiếm các vị trí trong Giáo hội. Điều đó chạm đến tôi rất mạnh. Tôi thường nói, ‘Đây là người giúp tôi nhận ra Thiên Chúa.’ Ngài nổi bật bởi lòng quảng đại, năng lực và khả năng ngôn ngữ.”
Ông kể lại với chút hài hước về phản ứng của ông trước việc người bạn được bầu làm Giáo hoàng: “Thành thật mà nói, tôi vẫn mong ngài là một Giám mục, để không bị mất liên lạc quá nhiều. Rồi đến năm 2021, một số bạn bè nói rằng Cha Roberto sẽ là Giáo hoàng tiếp theo, nhưng tôi nghĩ họ đang phóng đại.”
Tuy nhiên, trong những ngày trước Mật nghị Hồng y, tên của Đức Cha Prevost bắt đầu xuất hiện trong danh sách các ứng viên giáo hoàng được truyền thông công bố, và ông Lovera bắt đầu xem xét khả năng đó.
Ông Lovera giải thích, “Tôi cho rằng nếu họ khám phá ra ngài là người như thế nào, họ sẽ chọn ngài. Và điều đó đã xảy ra”. Hiện tại, ông đang điều phối việc biên tập các văn bản tôn giáo tại Ban Truyền thông Loyola.
Ông Armando Lovera và Cha Robert Prevost tại Orlando, Florida. Ảnh: Armando Lovera
Ông Lovera giải thích rằng “mục tiêu của quyển sách là để giới thiệu cho [độc giả] thấy một người bạn sẵn sàng trao tặng tình bạn, và qua đó, là tình bạn với Đấng ban tặng ý nghĩa cho đời sống: Chúa Giêsu.Ngài Roberto muốn cánh cửa của giáo phận phải luôn rộng mở cho mọi người. Ngài chưa bao giờ hành động như một quan chức xa cách hay một viên chức hành chính. Ngài luôn cư xử như một người anh em giữa những người anh em, với trách nhiệm lãnh đạo và đưa ra quyết định, nhưng luôn có lý lẽ.”
Đối với ông Lovera, đó là điểm nổi bật của vị Giáo hoàng đương nhiệm: “Đức Thánh Cha Lêô XIV không thay đổi bản chất của ngài. Ngài vẫn là vị linh mục dễ gần, vui vẻ và giàu tình huynh đệ mà tôi gặp vào năm 1991. Chỉ khác là bây giờ, sự dễ gần ấy mang trên mình trọng trách và ân sủng của việc hướng dẫn toàn thể Giáo hội.”
Tri Khoan
Chuyển ngữ từ: ncregister