Ngày 13/11, tại Dinh Tông Tòa, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã tiếp kiến các tham dự viên Hội nghị quốc tế “Phẩm giá của Trẻ em và thanh thiếu niên trong Kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo”.Hội nghị diễn ra ngày 12/11/2025, do Quỹ Nghiên cứu và Học tập về Trẻ em và Thanh thiếu niên phối hợp cùng Telefono Azzurro tổ chức. Sự kiện quy tụ các chuyên gia uy tín từ giới học thuật, khoa học, công nghệ và các tổ chức quốc tế để thảo luận về những hệ quả đạo đức, pháp lý, xã hội và nhân học của AI đối với trẻ em và thanh thiếu niên.
Tiếp nối hành trình của Child Dignity Alliance – từ Tuyên bố Rôma (2017), Abu Dhabi (2018) đến Rome AI 2025 – Hội nghị năm nay nhằm đẩy mạnh đối thoại liên ngành và liên văn hóa, hướng tới một tầm nhìn nhân bản kỹ thuật số đặt nền tảng trên sự tôn trọng, cảm thông và trách nhiệm.
Sau đây là toàn văn Việt ngữ bài diễn văn của Đức Thánh Cha:
DIỄN VĂN ĐỨC GIÁO HOÀNG LÊÔ XIV
DÀNH CHO THAM DỰ VIÊN HỘI NGHỊ “PHẨM GIÁ CỦA TRẺ EM VÀ THANH THIẾU NIÊN TRONG KỶ NGUYÊN TRÍ TUỆ NHÂN TẠO”
Hội trường Clementine
Thứ Năm, ngày 13 tháng 11 năm 2025
Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần.
Bình an ở cùng anh chị em!
Xin chào tất cả mọi người, và chào mừng quý vị!
Tôi gửi lời chào đến tất cả anh chị em đang tham dự cuộc gặp gỡ này về phẩm giá của trẻ em và thanh thiếu niên trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo. Tôi biết ơn sự hiện diện và những đóng góp quý báu của quý vị.
Trí tuệ nhân tạo đang làm biến đổi nhiều khía cạnh của đời sống hằng ngày, bao gồm giáo dục, giải trí và sự an toàn của trẻ vị thành niên. Việc sử dụng công nghệ này đặt ra những vấn nạn đạo đức quan trọng, đặc biệt liên quan đến việc bảo vệ phẩm giá và sự an sinh của các em.
Trẻ em và thanh thiếu niên đặc biệt dễ bị tổn thương trước những hình thức thao túng thông qua các thuật toán AI, vốn có thể ảnh hưởng đến quyết định và sở thích của các em. Điều thiết yếu là bậc cha mẹ và các nhà giáo dục phải nhận thức được những cơ chế này, đồng thời cần có những công cụ được phát triển để giám sát và hướng dẫn sự tương tác của người trẻ với công nghệ.
Các chính phủ và các tổ chức quốc tế có trách nhiệm xây dựng và triển khai các chính sách nhằm bảo vệ phẩm giá của trẻ vị thành niên trong kỷ nguyên AI. Điều này bao gồm việc cập nhật các luật bảo vệ dữ liệu hiện có để đáp ứng những thách đố mới phát sinh từ các công nghệ mới nổi, và thúc đẩy các chuẩn mực đạo đức trong việc phát triển và sử dụng AI.
Tuy nhiên, việc bảo vệ phẩm giá trẻ vị thành niên không thể chỉ thu gọn vào các chính sách; điều đó còn đòi hỏi một sự giáo dục về kỹ thuật số. Như vị tiền nhiệm của tôi đã từng lưu ý khi đề cập đến một dự án bảo vệ trẻ em được ba hiệp hội Công giáo lớn tại Ý khởi xướng, người lớn cần tái khám phá ơn gọi trở thành “những nghệ nhân của giáo dục” và nỗ lực trung thành với ơn gọi ấy (x. Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Sứ điệp gửi Tham dự viên Hội nghị “Promoting Child Safeguarding in the Time of COVID-19 and Beyond”, 4/11/2021).
Chắc chắn rằng việc soạn thảo và áp dụng các hướng dẫn đạo đức là quan trọng, nhưng như thế vẫn chưa đủ. Cần phải có những nỗ lực giáo dục thường xuyên và liên tục, được thực hiện bởi những người lớn đã được đào tạo và được nâng đỡ bởi các mạng lưới cộng tác. Quá trình này gồm việc hiểu rõ các rủi ro mà việc sử dụng AI và sự tiếp cận kỹ thuật số quá sớm, không giới hạn và không được giám sát có thể gây ra đối với các mối tương quan và sự phát triển của người trẻ. Chỉ bằng cách tích cực tham gia vào việc nhận diện những rủi ro ấy và các hệ quả của chúng đối với đời sống cá nhân và xã hội, chúng ta mới có thể nâng đỡ trẻ vị thành niên trong việc tiếp cận thế giới kỹ thuật số như một phương tiện củng cố khả năng đưa ra những chọn lựa có trách nhiệm đối với bản thân và đối với người khác.
Điều này tự thân đã là một thực hành thiết yếu trong việc bảo vệ tính độc đáo và mối liên kết của con người, vốn là những điều luôn cần được hướng dẫn bởi sự tôn trọng phẩm giá con người như một giá trị nền tảng. Chỉ khi áp dụng một cách tiếp cận mang tính giáo dục, đạo đức và trách nhiệm, chúng ta mới có thể bảo đảm rằng trí tuệ nhân tạo phục vụ như một đồng minh chứ không phải một mối đe dọa, trong hành trình lớn lên và phát triển của trẻ em và thanh thiếu niên.
Các bạn thân mến, tôi cầu chúc quý vị có một hội nghị phong phú, có thể góp phần đặt nền móng vững chắc cho việc chúng ta tiếp tục phục vụ trẻ em, người trẻ, cũng như toàn thể cộng đồng Giáo hội và xã hội. Tôi khẩn cầu phúc lành của Chúa trên quý vị và trên công việc của quý vị.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: vatican.va