Sau đây là diễn văn của Đức Thánh cha Lêô XIV, trước sự hiện diện của những vị lãnh đạo các tôn giáo, gửi đến những tham dự viên Cuộc gặp gỡ cầu nguyện quốc tế vì hòa bình do cộng đoàn Thánh Egidio tổ chức, diễn ra tại Roma từ ngày 26 đến 28 tháng 10 năm 2025:DIỄN VĂN CỦA ĐỨC THÁNH CHA
Kính thưa Đức Thượng phụ,
Thưa các Thượng phụ,
Thưa Quý vị Đại diện các Giáo hội Kitô giáo và các Tôn giáo lớn trên thế giới,
Chúng ta đã cùng nhau cầu nguyện cho hòa bình theo các truyền thống tôn giáo khác nhau của mình, và giờ đây chúng ta cùng quy tụ để công bố một thông điệp hòa giải. Những xung đột hiện diện trong mọi khía cạnh của cuộc sống, nhưng chiến tranh không giúp giải quyết hay tìm ra các giải pháp cho chúng. Hòa bình là một hành trình bền bỉ của hòa giải. Tôi cảm ơn quý vị đã đến đây để cầu nguyện cho hòa bình và để cho thế giới thấy rõ tầm quan trọng của việc cầu nguyện. Trái tim con người phải rộng mở cho hòa bình. Chính nhờ sự chiêm niệm mà chúng ta mở lòng mình ra, và chính trong cầu nguyện mà chúng ta thoát ra ngoài bản thân mình. Chúng ta hồi tâm để vượt lên chính mình. Đây là chứng tá của chúng ta: trao tặng những kho tàng vô giá của các linh đạo cổ xưa cho nhân loại đương đại.
Thế giới đang khao khát hòa bình. Chúng ta cần một kỷ nguyên hòa giải đích thực và bền vững, chấm dứt tình trạng lạm dụng quyền lực, phô trương vũ lực và làm ngơ trước luật pháp. Chiến tranh đã đủ rồi, với tất cả những nỗi đau mà nó mang đến qua cái chết, sự tàn phá và cảnh lưu vong! Quy tụ tại đây hôm nay, chúng ta không chỉ bày tỏ ước muốn mãnh liệt cho hòa bình, mà còn là niềm xác tín rằng cầu nguyện là một sức mạnh phi thường cho hòa giải. Những ai thực hành tôn giáo mà không cầu nguyện có nguy cơ lạm dụng nó, thậm chí đến mức gây sát hại. Cầu nguyện là một chuyển động của tinh thần và là sự mở rộng con tim. Đó không phải là những lời hét lên, không phô trương hành vi hay các khẩu hiệu tôn giáo chống lại các thụ tạo của Thiên Chúa. Chúng ta tin rằng cầu nguyện làm thay đổi dòng chảy lịch sử. Xin cho các nơi cầu nguyện trở thành những căn lều gặp gỡ, những thánh địa hòa giải và những ốc đảo hòa bình.
Ngày 27 tháng Mười năm 1986, Đức Gioan Phaolô đã mời các vị lãnh đạo tôn giáo từ khắp nơi trên thế giới đến Assisi để cầu nguyện cho hòa bình, và khẩn thiết xin họ: Xin chúng ta đừng bao giờ chống lại nhau nữa, mà hãy đứng bên nhau. Sự kiện lịch sử đó đã đánh dấu một bước ngoặt trong mối tương quan liên tôn. Năm này qua năm khác, những cuộc gặp gỡ cầu nguyện và đối thoại ấy vẫn tiếp tục trong “tinh thần Assisi,” tạo ra một bầu không khí huynh đệ giữa các vị lãnh đạo tôn giáo và đón nhận nhiều lời kêu gọi hòa bình. Ngày nay, dường như thế giới đã đi theo hướng ngược lại, nhưng chúng ta vẫn đón nhận thách đố của Assisi và ý thức về sứ mạng và trách nhiệm chung của chúng ta đối với hòa bình. Tôi cảm ơn Cộng đoàn Thánh Egidio và tất cả các tổ chức Công giáo cũng như ngoài Công giáo, những người vẫn giữ cho tinh thần này sống động, ngay cả khi phải đi ngược dòng.
Đối với Giáo hội Công giáo, lời cầu nguyện trong “tinh thần Assisi” dựa trên nền tảng vững chắc được xác lập trong Tuyên ngôn Nostra Aetate của Công đồng Vatican II, cụ thể là sự đổi mới mối tương quan giữa Giáo hội Công giáo và các tôn giáo khác. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 60 năm công bố Tuyên ngôn ấy, diễn ra vào ngày 28 tháng Mười năm 1965.
Cùng nhau, chúng ta tái khẳng định cam kết đối thoại và tình huynh đệ, một cam kết mà các Nghị phụ Công đồng mong ước và đã mang đến nhiều hoa trái. Như lời của Công đồng: “Chúng ta không thể thực sự cầu nguyện với Thiên Chúa là Cha của tất cả mọi người, nếu chúng ta đối xử với bất kỳ ai theo cách không phải là chị em hoặc anh em, vì tất cả đều được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa” (Tuyên ngôn về mối Tương quan của Giáo hội với các Tôn giáo ngoài Kitô giáo Nostra Aetate, số 5). Tất cả các tín hữu là anh chị em. Và các tôn giáo, như là những “người mẹ,” phải khuyến khích các dân tộc đối xử với nhau như gia đình, không phải như kẻ thù. Vì “nhân loại là một cộng đồng duy nhất. Điều ấy là vì tất cả đều xuất phát từ một nguồn gốc chung” (Sđd., số 1).
Năm ngoái, khi quý vị họp mặt tại Paris, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã viết thư cho quý vị, tuyên bố rằng: “Chúng ta phải ngăn chặn các tôn giáo không rơi vào cám dỗ trở thành công cụ nuôi dưỡng những hình thức của chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa vị chủng và chủ nghĩa dân túy. Chiến tranh chỉ làm leo thang thêm. Khốn cho những ai cố gắng lôi kéo Thiên Chúa đứng về phe mình trong các cuộc chiến tranh!”Tôi xin được lấy những lời này làm của riêng mình và mạnh mẽ lặp lại: chiến tranh không bao giờ là thánh thiện; chỉ có hòa bình là thánh thiện, bởi vì đó là điều Thiên Chúa muốn!
Bằng sức mạnh của lời cầu nguyện, với đôi tay giơ lên trời và giang rộng hướng về người khác, chúng ta phải đảm bảo rằng giai đoạn lịch sử này, bị đánh dấu bởi chiến tranh và sự ngạo nghễ của quyền lực, sớm chấm dứt, nhường chỗ cho một kỷ nguyên mới. Chúng ta không thể cho phép thời kỳ này kéo dài. Nó định hình tâm trí của những người quen dần với chiến tranh như một phần bình thường của lịch sử nhân loại. Đủ rồi! Đây là tiếng kêu của người nghèo và cũng là tiếng kêu của trái đất. Đủ rồi! Lạy Chúa, xin lắng nghe tiếng kêu than của chúng con!
Đấng Đáng Kính Giorgio La Pira, một chứng nhân của hòa bình, đã viết cho Thánh Phaolô VI khi còn phục vụ trong chính trị trong những thời điểm thử thách rằng: “Chúng ta khao khát một kỷ nguyên khác của lịch sử thế giới: kỷ nguyên của đàm phán, kỷ nguyên của một thế giới mới không còn chiến tranh”. Hôm nay, hơn bao giờ hết, những lời này trở thành kim chỉ nam cho nhân loại.
Văn hóa hòa giải sẽ vượt thắng sự toàn cầu hóa tình trạng bất lực hiện tại, một tình trạng dường như đang nói với chúng ta rằng một kỷ nguyên khác là điều không thể. Nhưng đối thoại, đàm phán và hợp tác có khả năng giải quyết và xử lý những căng thẳng nảy sinh trong các tình huống xung đột. Chúng phải thực hiện như vậy! Các diễn đàn và con người cần thiết đã hiện hữu. “Chấm dứt chiến tranh là một bổn phận quan trọng trước mặt Thiên Chúa, đặt trên tất cả những ai nắm giữ trách nhiệm chính trị. Hòa bình là ưu tiên hàng đầu của mọi nền chính trị. Thiên Chúa sẽ đòi những người đã không tìm kiếm hòa bình, hoặc đã kích động căng thẳng và xung đột phải chịu trách nhiệm. Người sẽ đòi họ phải trả lẽ về tất cả những ngày, tháng và năm của chiến tranh”.
Là các nhà lãnh đạo tôn giáo, đây là lời kêu gọi chân thành mà chúng ta gửi đến những người nắm quyền trong các chính phủ. Chúng ta cùng chia sẻ ước muốn hòa bình cho tất cả các dân tộc. Chúng ta là tiếng nói của những người không được lắng nghe, và những người không có tiếng nói. Chúng ta phải “dám sống vì hòa bình”!
Dù thế giới có ngoảnh mặt bịt tai trước lời kêu gọi này, chúng ta vẫn tin chắc rằng Thiên Chúa sẽ lắng nghe lời cầu nguyện của chúng ta, và tiếng kêu than của biết bao người đau khổ. Thiên Chúa muốn một thế giới không còn chiến tranh. Người sẽ giải thoát chúng ta khỏi sự dữ này!
Tri Khoan
Chuyển ngữ từ: vatican.va