Nhân dịp Năm Thánh Giới Trẻ, diễn ra tại Roma từ ngày 28/7 đến ngày 03/8, chúng ta cùng nhìn lại, bắt đầu từ Năm Thánh 1950, một số suy tư của các Giáo hoàng về các thế hệ trẻ: những ước mơ, những trăn trở và hy vọng dưới ánh sáng của Tin Mừng.Những buổi cử hành, các cuộc gặp gỡ và những khoảnh khắc lễ hội, nơi tiếng nói và hy vọng được vang lên bằng nhiều ngôn ngữ đến từ khắp nơi trên thế giới. Năm Thánh Giới trẻ cũng là một cơ hội đặc biệt để hành hương qua các Cửa Thánh, lãnh nhận ân xá qua việc cử hành bí tích Hòa giải, và gặp gỡ Đức Thánh Cha Lêô XIV tại buổi cầu nguyện canh thức vào thứ Bảy và Thánh lễ Chúa nhật ở Tor Vergata.
Một sự kiện, trong đó đức tin ôm lấy những hoài nghi, hy vọng, lo lắng và ước mơ của những người được mời gọi nhìn thấy và xây dựng tương lai. Trong Năm Thánh, tiếng nói của các Giáo hoàng thường hoà quyện với tiếng nói của thế hệ trẻ. Khi nhìn vào giáo huấn của các Giáo hoàng, chúng ta sẽ thấy rất nhiều suy tư phong phú và có chiều sâu, luôn mang tính thời sự, vượt lên khỏi bối cảnh lịch sử của chúng. Nếu thu hẹp trọng tâm vào lịch sử gần đây và các Năm Thánh được các Giáo hoàng cử hành, thì Năm Thánh sau Thế chiến thứ hai chính là thời điểm đặc biệt để người trẻ có thể nhìn về phía chân trời với đôi mắt mới, dù thời điểm đó bóng tối đang bao trùm thế giới.
Lòng can đảm của người trẻ
Năm Thánh 1950 là một ánh sáng hy vọng đặc biệt sau những tàn phá khủng khiếp của Thế chiến thứ hai. Để đảm bảo việc chào đón hàng triệu khách hành hương, một loại hộ chiếu đặc biệt có giá trị trên toàn nước Ý đã được cấp: “Thẻ Hành hương”. Ba triệu tín hữu đã đến Roma, và trong Năm Thánh này đã diễn ra nhiều cuộc gặp gỡ, đặc biệt là những cuộc gặp dành riêng cho giới trẻ. Trong một thế giới vẫn còn in hằn những vết thương tàn khốc của xung đột, những suy tư và diễn văn của Đức Giáo Hoàng Piô XII xoay quanh cụm từ quan trọng “hòa bình”. Đối với ngài, sự tham gia của giới trẻ vào đời sống công cộng là vô cùng quan trọng để đảm bảo hạt giống của công ích bén rễ trong xã hội. Trong sứ điệp Giáng sinh năm 1950, Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh rằng các thế hệ trẻ cần những mẫu gương sáng: cần những nhà lãnh đạo không thu hẹp tầm nhìn, nhưng biết mở rộng tầm nhìn vì lợi ích của tất cả mọi người.
Hòa bình giữa các dân tộc chỉ có thể được mong đợi nơi những người – dù là người cầm quyền hay người dân, lãnh đạo hay thuộc quyền – những người không cố chấp hay thu hẹp tầm nhìn của mình khi bảo vệ lợi ích riêng hay quan điểm cá nhân, nhưng biết mở rộng tầm nhìn và nâng cao mục tiêu của mình vì lợi ích của tất cả mọi người. Nếu ở một số quốc gia người ta than phiền về sự thiếu tham gia của thế hệ trẻ vào đời sống công cộng, thì chẳng phải một phần nguyên nhân là do người trẻ ít thấy những gương sáng và có sức lôi cuốn của những người mà chúng ta vừa mô tả đó sao?
Ngay cả trong những thời điểm khó khăn, do sự khốn cùng của chiến tranh, giới trẻ vẫn thể hiện sự can đảm. Đức Giáo Hoàng Piô XII đã nhắc đến điều này khi ngài gặp một tổ chức thanh niên, Hướng đạo sinh người Ý, vào ngày 05/01/1950, nhân dịp họ hành hương đến Roma.
Có thể nói, trước mắt chúng tôi, các con đã can đảm gieo hạt giống này. Trước mắt chúng tôi, do bị chiếm đóng, Roma không có nghi lễ công cộng nào được phép diễn ra, các bạn đã tuyên bố ‘Lời Hứa’ đầu tiên tại nơi thánh thiêng là Nghĩa trang Priscilla. Tinh thần của các hang toại đạo và ý thức về hiện tại, của ngày hôm nay, khi đó đã hòa quyện trong tâm hồn trẻ của các con trong một sự kết hợp không thể tách rời và đơm hoa kết trái, dưới sự che chở của Mẹ Thiên Chúa và Thánh George… Tuổi trẻ hôm nay sẽ gánh vác vai trò lãnh đạo và trách nhiệm cho ngày mai. Các con hãy sống ngày hôm nay trong sự hiện diện liên tục, không gián đoạn của Chúa. Chỉ bằng cách này, các bạn mới có thể góp phần tạo dựng cho Giáo hội, cho quê hương, cho anh chị em mình, cho chính mình, một tương lai mà trong đó quỷ hận thù và bất hòa, của ô uế và dối trá, sẽ nhường chỗ cho thiên thần của chân lý và hòa bình.
Mạnh mẽ trong đức tin
Năm Thánh 1975 là Năm Thánh của sự đổi mới và hòa giải, Năm Thánh thứ hai mươi lăm trong lịch sử Giáo hội, được Đức Giáo Hoàng Phaolô VI công bố sau khi kết thúc Công đồng Vatican II mười năm. Ngày 09/3, Đức Giáo Hoàng đã gặp một số nhóm hành hương đến Roma dịp Năm Thánh. Trong cuộc gặp gỡ, Đức Giáo Hoàng kêu gọi đặc biệt các bạn trẻ kiên vững đức tin, và nhấn mạnh rằng món quà này “không chỉ giới hạn ở sự gắn bó bề ngoài và thụ động; nhưng đòi hỏi một nỗ lực liên tục để đào sâu và trưởng thành”.
Chúng tôi lặp lại lời cảnh tỉnh của Thánh Phêrô Tông đồ: “Hãy vững mạnh trong đức tin” (1 Pr 5, 9). Không thể yếu đuối. Đây là lời nhắc nhở đặc biệt mà chúng tôi muốn để lại cho anh chị em trong Năm Thánh 1975 này. Đó là một lời mời gọi gửi đến tất cả mọi người, nhưng đặc biệt là các bạn trẻ, đang hiện diện rất nhiều nơi đây, bởi vì tương lai của Giáo hội và xã hội được xây dựng trên giới trẻ, trên lòng quảng đại và sức sống tươi trẻ.
Năm Thánh trước hết là một sự thức tỉnh nội tâm, một cuộc tìm kiếm chính mình. Đối với các thế hệ mới, đó là việc nhận thức, trước hết về căn tính của chính mình. Trong Lễ Lá ngày 23/3/1975, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã kêu gọi người trẻ đừng đứng ngoài lề, nhưng hãy là những người mang niềm vui Kitô giáo: “Các con ở đây với tư cách là những đại diện tiêu biểu của thời đại chúng ta, là những nhân vật chính của thế hệ các con; không phải là những khán giả, khách mời, hay những người ngoài cuộc thụ động, nhưng là những diễn viên và những tác nhân tạo nên hiện tượng đặc trưng của tuổi trẻ các con”.
Năm Thánh 1975 là thời điểm được đánh dấu bởi sự lo lắng ngày càng tăng của người trẻ. Một giai đoạn, giống như hiện tại, khiến người ta cảm thấy nhu cầu cấp thiết của một lời kêu gọi nhận thức nội tâm, hướng đến đức tin.
Những người trẻ của thời điểm lịch sử và thiêng liêng đầy thách đố này, như những người trẻ trong ngày Lễ Lá ở Giêrusalem, các con có nhìn nhận Chúa Giêsu là Đấng Mêsia, Chúa Kitô, trung tâm và điểm tựa của đời sống các con không? Các con có thật sự muốn đặt Người lên hàng đầu của đức tin và niềm vui của mình không? Điều này đòi hỏi phải bước ra khỏi tình trạng hoài nghi, bất định, mơ hồ, một tình trạng mà rất nhiều bạn trẻ ngày nay đang sống và bị giằng co trong đó. Đó là lời mời gọi vượt qua thời kỳ khủng hoảng tinh thần, vốn là đặc điểm của tuổi thiếu niên sang thanh niên, và từ thanh niên đến trưởng thành: khủng hoảng tư tưởng, khủng hoảng đức tin, khủng hoảng định hướng đạo đức, khủng hoảng về sự chắc chắn ý nghĩa và giá trị của cuộc sống. Biết bao người trẻ lớn lên với đôi mắt nhắm lại, hay cận thị, không nhìn rõ định hướng tinh thần và xã hội trong hành trình hướng về tương lai. Sức trẻ cùng những thúc đẩy của bản năng sống chắc chắn mang lại một năng lượng mạnh mẽ cho hành động tự do, một sự sinh động cho cách họ hành xử; nhưng liệu họ có biết mình đang đi đâu, và đâu là nơi xứng đáng để dấn thân cả cuộc đời mình?
Tiếng nói ngôn sứ
Theo Báo Quan sát viên Roma, Chúa nhật Lễ Lá năm 1984 được cử hành với giới trẻ là ngày trọng đại và ý nghĩa nhất trong Năm Thánh Cứu Chuộc. Trước hơn 30.000 người trẻ đến từ 45 quốc gia tại Quảng trường Thánh Phêrô, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tái khẳng định tính độc đáo của sứ điệp Kitô giáo: lấy Chúa Giêsu làm mẫu gương cho cuộc sống có nghĩa là hiện thực hoá ngay trong cuộc sống thường nhật, kế hoạch mà Thiên Chúa dự định cho mỗi người. Đối với Đức Giáo Hoàng, giới trẻ “có một chức năng ngôn sứ”:
Các con có thể thực hiện một hành động tố cáo chống lại những điều xấu của thời đại hôm nay, bắt đầu bằng việc lên tiếng chống lại nền “văn hóa sự chết” đang lan rộng trong một số bối cảnh sắc tộc-xã hội, đang trở thành một con dốc nguy hiểm dẫn đưa con người trượt dài vào hủy hoại. Việc phản ứng lại nền văn hóa đó là một quyền lợi và là bổn phận của các con: các con luôn phải trân quý sự sống và nỗ lực làm cho người khác cũng biết trân quý sự sống, bằng cách từ chối những vi phạm có hệ thống đối với sự sống, bắt đầu từ việc tước đi mạng sống của thai nhi, tiếp diễn qua vô số hành vi bạo lực của chiến tranh, rồi đến sự loại trừ những người khuyết tật và người già, để cuối cùng dẫn đến giải pháp sau cùng là an tử.
Năm 2000, Đại Năm Thánh, hơn hai triệu bạn trẻ đã gặp Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II tại Tor Vergata. Đó là đỉnh cao của Ngày Giới trẻ Thế giới lần thứ 15. Trang nhất của Báo Quan sát viên Roma số ra ngày 20/8 có tựa đề “Tương lai là hiện thực”, viết rằng tương lai “có khuôn mặt trong sáng và ánh mắt rạng rỡ” của những người trẻ “đã lên đường vào sáng sớm thứ Bảy, ngày 19/8, khi trời vẫn còn tối”. Trong buổi canh thức khó quên đó, Đức Giáo Hoàng đã nhắc lại những bóng tối, giống như ngày nay, đang rung chuyển nhiều vùng trên trái đất.
Cha cũng nghĩ đến những ai đang hoạt động vì hòa bình nhưng lại thấy các điểm nóng chiến tranh mới đang nảy sinh và lan rộng ở nhiều nơi trên thế giới; Cha nghĩ đến những ai đang hoạt động vì tự do của con người nhưng lại thấy con người vẫn còn nô lệ cho chính mình và cho người khác; cha nghĩ đến những ai đang đấu tranh để yêu thương và tôn trọng sự sống, nhưng lại phải chứng kiến những cuộc tấn công thường xuyên nhắm vào sự sống, phẩm giá con người. Các bạn trẻ thân mến, trong một thế giới như thế, để tin có khó không? Đúng! Rất khó. Nhưng với sự trợ giúp của ân sủng, điều đó là có thể, như Chúa Giêsu đã nói với Phêrô: “Không phải xác thịt hay máu huyết mặc khải cho con điều ấy, nhưng là Cha Thầy, Đấng ngự trên trời” (Mt 16,17). Tối nay, cha sẽ trao cho các con Tin Mừng. Đó là món quà mà Giáo hoàng để lại cho các con trong đêm canh thức không thể nào quên này.
Yêu là cho đi
Thật khó để tin và cũng khó để yêu thương. Năm Thánh Lòng Thương Xót – khai mạc ngày 8/12/2015 – dành cho tất cả mọi người, già trẻ, một thời gian của ân sủng, hòa bình và hoán cải. Nhân dịp Ngày Năm Thánh Thiếu nhi, ngày 24/4/2016, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đặc biệt nhắc lại “một nhiệm vụ thường nhật: học yêu thương”.
Trước hết, yêu thương là một điều tuyệt vời, là con đường dẫn đến hạnh phúc. Nhưng không dễ dàng, yêu thương đòi hỏi sự dấn thân, nỗ lực. Ví dụ khi chúng ta nhận được một món quà, điều đó làm chúng ta hạnh phúc, nhưng để chuẩn bị món quà ấy, người trao quà đã quảng đại dành thời gian và công sức, và qua việc tặng quà, họ cũng trao tặng một phần chính bản thân, một điều gì đó mà họ đã sẵn sàng từ bỏ.Các con hãy nghĩ đến món quà mà cha mẹ và người đồng hành đã dành cho các con, khi tạo điều kiện để các con đến Roma tham dự Năm Thánh dành riêng cho các con. Họ đã lên kế hoạch, tổ chức, chuẩn bị mọi thứ cho các con, và điều đó mang lại niềm vui cho họ, dù có thể họ phải từ bỏ một chuyến đi dành cho chính mình. Đó chính là sự cụ thể của tình yêu. Yêu thương có nghĩa là cho đi, không chỉ là vật chất, nhưng là một phần của chính mình: thời gian, tình bạn, khả năng của bản thân.
Trong Năm Thánh Lòng Thương Xót, một trong những sự kiện trọng tâm là Đại hội Giới trẻ Thế giới, được tổ chức tại Ba Lan. Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói trong Thánh lễ ngày 31/7/2016, “Các bạn trẻ thân mến, các con đến Krakow để gặp gỡ Chúa Giêsu”.
Các bạn trẻ thân mến, đừng ngại mang đến cho Chúa tất cả, nhất là những yếu đuối, vất vả và tội lỗi của các con trong Bí tích Hòa giải: Người sẽ biết làm các con ngạc nhiên bằng sự tha thứ và bình an của Người. Đừng sợ nói “vâng” với Người bằng tất cả lòng nhiệt thành của con tim, đừng ngần ngại quảng đại đáp lại lời mời gọi và bước theo Người. Đừng để tâm hồn mình bị tê liệt, nhưng hãy hướng đến đích của một tình yêu đích thực và cao đẹp, đòi hỏi cả sự từ bỏ, và hãy mạnh mẽ nói “không” với thứ thuốc kích thích của thành công bằng mọi giá, cũng như với loại ma túy của lối sống chỉ biết nghĩ đến bản thân và sự tiện nghi của riêng mình.
Gặp gỡ Chúa Giêsu là lời mời gọi mà các Đức Giáo Hoàng mạnh mẽ lặp lại, không chỉ với giới trẻ, mà đặc biệt là trong Năm Thánh. Trong cuộc gặp gỡ với Con Thiên Chúa này, con người có thể thực sự sống trong niềm hân hoan, trải nghiệm niềm vui trọn vẹn. Ngay cả việc Đức Thánh Cha Lêô XIV đón nhận các thế hệ mới, trong sự kiện Năm Thánh tại Roma từ ngày 28/7 đến ngày 03/8, cũng được đánh dấu bằng kế hoạch ba chiều này, kết hợp tiếng nói của Đức Giáo Hoàng, tiếng nói của giới trẻ, và ánh mắt của Chúa Cha.
Nguồn: vaticannews.va/vi