Vai trò của người cha trong việc giáo dục người trẻ

+ Phêrô Huỳnh Văn Hai
Giám Mục Giáo phận Vĩnh Long

Thưa anh chị em, trong năm nay chúng ta sẽ chọn mười hai đề tài dựa theo chủ đề mục vụ năm 2021 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam: Đồng hành với người trẻ trong đời sống gia đình. Giáo phận Vĩnh Long, trong Gợi ý Mục vụ lần III, sẽ nói về Vai trò của người cha trong việc giáo dục người trẻ được trích trong các Tông Huấn Familiaris Consortio, và Amoris Laetitia.

Vai trò của người cha trong gia đình: Ở bất cứ nơi nào, thời gian nào, tình yêu vẫn là điểm tựa để có cuộc sống an vui: “Gia đình, được thiết lập do tình yêu và được sinh động cũng do tình yêu, là một cộng đồng các ngôi vị : đôi bạn là nam và nữ, cha mẹ và con cái, họ hàng” (Familiaris Consortio số 18). Cho nên, tình yêu khởi điểm của đời sống gia đình. Nói chung, gia đình gồm một người cha, người mẹ và những người con. Ở đây chúng ta chỉ bàn đến vai trò của người chồng và người cha : bảo vệ và nâng đỡ vợ con.

Là người chồng, người đàn ông nhìn ra vợ mình là sự chu toàn ý định của Thiên Chúa, vì theo Kinh thánh, trong việc Sáng tạo, Thiên Chúa đã dựng nên con người theo hình ảnh của Ngài, có người nam và có người nữ, để họ trở thành vợ thành chồng: “Phen này, đây là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi! Bởi thế, người đàn ông lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai thành một xương một thịt” (Stk 2, 23-24). Là người cha, ông phải quan tâm tới gia đình trong việc giáo dục con cái. Vì thế, rất cần sự hiện diện của người cha trong gia đình, bởi sự vắng mặt của người cha gây ra những sự thiếu quân bình tâm lý và tinh thần (x. Familiaris Consortio số 25). Ý thức được tầm quan trọng quyết định đó, người cha phải thường xuyên có mặt trong gia đình, không nên vắng mặt nhiều, phải có mặt để việc quản lý gia đình và giáo dục con cái thuận tiện hơn. Người cha gần gũi với con cái trong tiến trình chúng tăng trưởng ; Có những sai trái nơi con trẻ khi chúng đang lớn lên, vì không biết, thì có người cha sửa dạy để chúng tìm lại hướng đi đúng hơn. “Trẻ em không có cha, cũng có nghĩa là chúng bị tước mất tuổi thơ trước thời gian, và do đó là điều không tốt” (Amoris Laetitia số 177).

Qua tình yêu, qua đời sống đạo đức, người cha gợi nhớ lại tình cha của Thiên Chúa được thể hiện trên thế gian này và đặc biệt là trong gia đình. Cũng qua tình yêu, người cha làm cho gia đình sống hiệp thông với nhau, làm cho gia đình sống ổn định hơn, và đi xa hơn nữa: “hướng dẫn con cái vào trong kinh nghiệm sống động về Chúa Ki-tô và về Hội Thánh một cách hữu hiệu hơn” (Familiaris Consortio số 25).

Thời nào cũng vậy, người cha trong gia đình được xem như một người lao động chánh nuôi sống gia đình: nuôi sống vật chất, nhưng người cha cũng không nên quên, hoặc bỏ qua hướng dẫn đời sống đạo đức của người vợ lẫn người con.

Vai trò của người cha trong xã hội: Đóng vai trò là một người cha trong gia đình Công giáo, để làm phát triển những lợi ích chung, ở Họ đạo, người cha cũng phải cộng tác với các anh chị em trong nhiều lãnh vực khác nhau. Trong Nhà thờ, phụ nhau xếp đặt ngăn nắp về mặt vật chất, để từ đó hướng tâm hồn lên thờ phượng Chúa cho đúng cách. Trong đoàn thể, hợp tác với nhau đi thăm viếng những gia đình đang gặp khó khăn thử thách, nguội lạnh, an ủi và lôi kéo họ về với Chúa. Ngoài Xã hội, người cha trong gia đình phải biết sử dụng tài ngoại giao khéo léo để có thể xây dựng Xã hội tốt hơn về văn hóa và văn minh. Nhờ đó, người cha trong gia đình mới có thể làm chứng nhân cho Chúa Kitô trong thế gian.

Vai trò của người cha trong giáo dục con cái: Củng cố việc giáo dục con cái về nhiều phương diện, trong bài viết ngắn này, chúng ta cố gắng liệt kê một hai chuẩn mực giáo dục dành cho người cha. Người cha không nên gây gương mù gương xấu cho con cái qua cách ăn, cách nói, cách đối xử và đặc biệt là qua cuộc sống đạo đức cá nhân của mình. Người cha luôn quan tâm đến những hoàn cảnh có thể gây nguy hiểm cho gia đình, cho con cái. Khuyên bảo con cái nên chọn điều lành, điều thiện, tránh điều ác, sống đạo tốt, tránh nghiện ngập. vv.. Và “Điều đáng quan tâm chủ yếu là tạo ra nơi con cái, với cả tình thương yêu, những tiến trình giúp trưởng thành sự tự do của con, chuẩn bị, triển nở toàn diện, vun trồng sự tự lập đích thật” (Amoris Laetitia số 261).

Năm nay là Năm đặc biệt về Thánh Giuse, nhờ gương mẫu của Thánh Giuse, ngài đã bảo vệ gia đình Chúa Giêsu và Mẹ Maria, nhờ lời chuyển cầu của ngài, chúng ta nguyện xin Chúa ban ơn soi sáng hướng dẫn những người cha trong việc giáo dục người trẻ. Trong Mùa Chay thánh thiện này, xin Chúa cho tất cả anh chị em và các bạn trẻ luôn sống tinh thần ăn chay, cầu nguyện và bố thí thật sự, để sống tình yêu giữa gia đình nhân loại và gia đình Giáo Hội.

Nguồn: giaophanvinhlong.net